Toch ook leuk
'Sander, Jeroen hier. We zoeken een column voor HFN. En het moet gaan over Vrouwen in Film en Films voor Vrouwen.' - 'Oké, je weet dat ik een man ben?' -'Ja. Hoezo?' -'Nou, misschien dat je deze column dan beter door een vrouw kunt laten schrijven?' Stilte. 'Nee, joh. Doe niet zo raar. HFN heeft vooral mannelijke lezers en die willen geen artikelen lezen die over vrouwen gaan en zeker niet als ze door vrouwen geschreven zijn.'
Bovenstaand gesprek heeft nooit plaatsgevonden. Het zou ook heel pijnlijk zijn geweest als dat wel zo zou zijn. Maar dit soort gesprekken wordt wel gevoerd. Thuis, achter de computer bij het bekijken van trailers en in de lobby's van bioscopen als de vraag zich voordoet: welke film gaan we bekijken? Mijn vrouw en ik waren eind juni tien jaar getrouwd (met elkaar) en wilden dat vieren door naar de bioscoop te gaan. We konden kiezen uit:
Iron Man 3, Man of Steel, Hangover Part III, After Earth, Fast & Furious 6, Star Trek: Into Darkness en
Only God Forgives. De ene date-movie na de andere. Ahem. Gelukkig vindt mijn vrouw Robert Downey jr. leuk, anders waren we niet ver gekomen met ons uitje.
'Maar is dat erg?' vraagt u zich nu misschien af. (of niet, maar anders kom ik niet verder met mijn betoog)' Vrouwen amuseren zich toch ook bij die films, voor hen zijn ze 'toch ook leuk'? '
Daar gaat het niet om. Vrouwen vormen vijftig procent van de samenleving, en zorgen voor zevenenvijftig procent van het bioscoopbezoek. Het is aanmatigend en denigrerend om zo'n groot gedeelte van je gasten een aanbod voor te schotelen dat 'toch ook leuk' voor ze is. Want de boodschap die je vrouwen hiermee geeft is: jouw mening, jouw wensen doen er niet toe.
Nou, nou...is dat niet een beetje overdreven? Het zijn maar films. Was het maar waar. De hele samenleving geeft vrouwen op subtiele of minder subtiele wijze het signaal dat ze er niet toe doen: door ze minder te betalen voor hetzelfde werk, door reclames waarin duidelijk wordt gemaakt dat je je als vrouw pas veilig voelt als je de juiste zalf, crème, deo, parfum en ontharingscreme gebruikt of door speciale
Ladies Nights voor ze te organiseren.
It's a man's world. Nog steeds. En het motto voor vrouwen is: als je mee wilt doen, dan moet je je aanpassen. Net zoals ze zich aanpassen in de lobby van de bioscoop en films gaan kijken die niet voor hen bedoeld zijn, maar die 'toch ook leuk' zijn. Het is 2013. Dat zou eigenlijk niet meer moeten mogen.
Er is een scenario-wet, die zegt dat je moet zorgen dat je hoofdpersoon fouten maakt, leert van die fouten en op die manier groeit. En omdat we dat allemaal herkennen, zullen we optimaal meeleven met de hoofdpersoon. Maar de meeste vrouwen in films groeien niet, ze passen zich aan. Om de prins van haar dromen te bemachtigen moet Ariël in
De Kleine Zeemeermin haar vader en familie verlaten, haar staart vervangen door benen en moet ze haar stem weggeven. Toe maar. En wat doet de prins als tegenprestatie? Niks. Want hij is al de prins, meer hoeft hij niet te doen.
En dat is direct of indirect nog altijd de boodschap die we vrouwen - en onze dochters - geven: braaf zijn, je aanpassen en wachten op die ene man die je komt redden. In
Grease moest Sandy zich in een leren stoeipakje hullen om Danny te krijgen. Bella Swan gedraagt zich in
Twilight als een Katrien Duck die zowel Guus als Donald tot in het eeuwige leven aan het lijntje houdt.
Is dat wat we onze dochters anno 2013 mee willen geven? Vrouwen en meisjes hebben recht op betere films dan ze nu krijgen. En dat zal aan de bron moeten beginnen: in Amerika is slechts 9% van de regisseurs en 15% van de scenarioschrijvers een vrouw. In Nederland doen we dat al beter met succesvolle regisseurs als Will Koopman, Antoinette Beumer, Maria Peters en Paula van der Oest en schrijvers als Tamara Bos, Mieke de Jong, Marnie Blok en Karen van Holst Pellekaan.
Maar we zijn er nog niet. Het succes van
The Heat en
Bridesmaids bewijst dat vrouwen echt niet alleen maar reutelfilms willen over diepere gevoelens of rom-coms waarin ieder probleem opgelost kan worden door een keer lekker te gaan shoppen. Nee, ook vrouwen willen gewoon goed gemaakte, spannende, intelligente films zien. En laten we eerlijk zijn, dat is 'toch ook leuk' voor mannen?