Er waart een ziekte door de bioscopen in ons land. Een ziekte waar geen vaccinaties of antibiotica tegenop kunnen. De naam?

De symptomen? Bioscoopzalen vol tevreden bezoekers en tevreden bioscoopeignaren. Kortom, een welvaartsziekte waar niemand last van lijkt te hebben, behalve de kwetsbaarste groep in onze samenleving: scenarioschrijvers.

Want wat moet je nog als schrijver van oorspronkelijke films, gebaseerd op een boek of een eigen idee als je op maandagmiddag de NFC-cijfers bekijkt en ziet dat de ontroerende, leuke familiefilm

nog niet eens de helft van het aantal bezoekers haalt als

?

Alvin?... And the Chipmunks? Waarom? Waarom gaan mensen liever naar een sequel (of een prequel of een midquel of een spinoff of een sequel van een spinoff of een wat-dan-ook-quel) dan naar een originele film?  Als je wil overleven als filmmaker moet je erachter komen, wat de mensen willen zien. Maar hoe?

Natuurlijk, je zou het ze kunnen vragen. Maar dat heeft geen zin.  Je kunt het publiek niet vragen wat het wil, want dat weet het niet. Als je aan een willekeurig iemand vraagt: "Wil je vanavond hetzelfde eten als gisteren, hetzelfde programma kijken op televisie en hetzelfde boek lezen voor je gaat slapen?" hoe vaak krijg je dan als antwoord: "Ja graag. Doe mij maar lekker meer van hetzelfde?"

Ik vermoed nooit. Waarschijnlijk krijg je antwoorden als:"Ik hou van originaliteit." of: "Ik wil graag verrast worden." Dat klinkt goed. Dat willen de mensen horen. Dat willen mensen graag van zichzelf geloven. Ik zeg het zelf ook graag. Het is alleen niet waar. De cijfers bewijzen het. Mensen willen geen originaliteit. Ze willen meer van hetzelfde. Véél meer van hetzelfde.

In de Nederlandse box-office top 20 van 2011 staan tien sequels. In de box-office top 40 van de afgelopen 20 jaar staan tweëntwintig sequels waaronder acht Harry Potter films, vier Pirates of the Caribbean-films, drie keer Lord of the Rings en vier James Bond-films.

Liegen al die mensen dan als ze zeggen dat ze iets nieuws willen zien als ze naar de bioscoop gaan? Natuurlijk niet. Ze willen best verrast worden, maar niet tè verrast. Scenarioguru Blake Snyder schreef in zijn 'Save the Cat'-boeken dat je die tegenstrijdigheid bij je publiek kunt samenvatten als: 'Give me the same, only different.' Oftewel meer van hetzelfde, maar dan wel anders.

Tuurlijk. De traditionele filmliefhebber die zich naar een klein filmhuiszaaltje begeeft om zich daar volstrekt te laten overrompelen door films uit landen die hij niet kent van makers waar hij nog nooit van gehoord heeft bestaat nog steeds. Maar voor een groot deel van het publiek is naar de film gaan een leuk - maar wel kostbaar - uitstapje. De kosten van de oppas, het parkeren, het etentje vooraf, de toegangskaartjes en de popcorn. Al met al best een hoop geld. Dus wil je ook zeker weten dat je een leuke avond hebt. En kies je dus voor iets bekends.

Dit zorgt echter wel voor een vicieuze cirkel. Een filmproducent - of scenarioschrijver -  die diezelfde box-office top 40 bekijkt zal zich ook wel twee keer bedenken, voordat hij op basis van een volstrekt oorspronkelijk idee een film gaat maken. Want dat scoort dus niet. Dus zal die producent zelf ook kiezen voor een veilige optie: een boekverfilming, een familiefilm, een remake of een filmversie van een succesvolle tv-serie. Waardoor er in de bioscoop weer minder aanbod komt van nieuwe oorspronkelijke films, waardoor mensen kiezen voor wat ze al kennen, waardoor... Je zou er bijna wanhopig van worden.

Wat is dan de oplossing? Weg met de originaliteit? Weg met het oorspronkelijke gedachtengoed? Moeten we dan alleen nog maar filmplannen bedenken aan de hand van checklists, de rekenmachine en de NFC top 50 aller tijden? Ik hoop het niet. Ergens in mij gloort nog steeds de hoop dat er een medicijn is voor sequelitis. Een medicijn dat bestaat uit een dosis originaliteit en oorspronkelijkheid gecombineerd met een goed gevoel voor wat het publiek wil.

Maar ik heb een plan mocht ik me vergissen. Mij krijgen ze niet klein. Ik ken mijn Charles Darwin. Ik zal me aanpassen om te overleven. Ik ben er uit. Mijn volgende film wordt een sequel.

.  Of

varen als

naar

. In 3D. Succes verzekerd. U kunt nu reserveren!