Film Omdat Het Moet
'Kunst...omdat het moet'. Aan die titel moest ik denken, toen ik hoorde over het advies van de Raad van Cultuur voor de audiovisuele sector. Deze notoire documentairereeks van - toen nog - de TROS, werd uitgezonden in het holst van de nacht, omdat het verplicht was vanuit de mediawet. Geen kunst, geen A-omroep.
De Raad adviseert nu onder andere om quota voor Nederlands product in te voeren voor aanbieders als Netflix en Amazon. Quota. Dus een minimale hoeveelheid.
Goed plan. Dat werkt thuis ook zo goed als ik zeg: je moet minstens één hapje eten. No way dat er dan een tweede naar binnen gaat. Maar in andere landen werkt het ook, wordt er dan gezegd. En dan? Gaan we dan ook de volksaard overnemen en de opzet van de rest van de audiovisuele sector?
Zoals het Deense TV- model waarmee vele scenaristen dwepen: kijk eens hoeveel vrijheid de schrijver daar heeft. Dat de Nationale Omroep daar een bijna feodaal kastesysteem hanteert wordt gemakshalve maar vergeten.
En Frankrijk dan? Frankrijk. Een land zo chauvinistisch dat de atlas de ondertitel 'La France et le Monde' voert. Daar zal de overheid alles doen om de Franse cultuur te beschermen. Zoveel vaderlandsliefde zie je in Nederland alleen bij politieke partijen die het liefste alle cultuur de nek omdraaien.
Maar dit terzijde...even praktisch. Hoever wil, kun en mag je gaan met quota? Gaat het alleen om percentages van het aanbod?
Want dan koop je als Netflix 1000 afleveringen van de
Fabeltjeskrant en klaar ben je. Of ga je als overheid ook nog eisen stellen aan de budgetten? Dat lijkt me mededingingstechnischgewijs niet haalbaar. Netflix heeft maar één doel: meer abonnees binnenhalen. En of ze dat bereiken met meer Nederlands product of met een documentaire over de paringsdans van hangbuikzwijntjes...dat zal ze worst wezen. Een quotum werkt dan averechts.
Het is een laatste redmiddel, dat je inzet om vissen te redden van uitsterving. Dat heeft de Nederlandse film niet nodig. Hulp wel. Maar dan op een nuttige manier.
Voor een veelzijdig en gevarieerd cultuurlandschap verdienen zowel de arthouse als de commerciële film steun, zodat ze op een manier gemaakt kunnen worden dat ze kwalitatief kunnen wedijveren met buitenlandse films.
Als we dat doen, dan komen die films ook zonder quota wel op Netflix en gaan mensen ze ook kijken. Omdat ze het
willen. Niet omdat het moet.